Videocapsule onderzoek (VCE)

Wat is videocapsule endoscopie?

Een videocapsule endoscopie (VCE) is een inwendig kijkonderzoek om vooral ontstekingen en afwijkingen in de dunne darm op te sporen. Bijvoorbeeld als je bloedverlies uit het maagdarmkanaal hebt maar niet duidelijk is waar het bloed vandaan komt of bij verdenking van tumoren van de dunne darm. Het onderzoek is ook zinvol om het verloop van chronische darmaandoeningen zoals de Ziekte van Crohn, coeliakie (intolerantie voor gluten) en erfelijke poliepsyndromen te controleren.

Bij een videocapsule endoscopie moet je een kleine videocapsule inslikken waarin een minuscule fotocamera zit. Deze ‘camerapil’, die ongeveer zo groot is als een vitaminepil, verplaatst zich langzaam net als voedsel via het spijsverteringskanaal door jouw lichaam en brengt onderweg jouw darmstelsel in beeld. Het fotocameraatje maakt zoveel foto’s dat er een soort film ontstaat van de slokdarm, maag en darmen. De beelden van de camera gaan via plakkers (elektroden) die op je huid zijn bevestigd naar een registratiekastje dat je (aan een schouderriem) meedraagt op je lichaam. Een kijkonderzoek met een videocapsule is niet pijnlijk, maar vergt wel enige voorbereiding. Om met de camerapil scherpe opnames te kunnen maken, moeten je darmen namelijk goed schoon zijn.

Hoe bereid je je voor?

Om te beginnen is het van belang dat je, als dat van toepassing is, aan je arts bij een poliklinisch bezoek vertelt dat je:

  • Zwanger bent;
  • Een pacemaker hebt;
  • Slikproblemen hebt;
  • Ooit een buikoperatie of darmverstopping hebt gehad.

Vanaf een week vóór het onderzoek start je met de voorbereidingen volgens de instructies die je hebt gekregen. Je darmen moeten schoon en leeg zijn. Op de dag vóór het onderzoek eet je volgens een dieet en je drinkt op de voorgeschreven tijden het laxeermiddel Pleinvue. Deze drank spoelt je darmen schoon. Het middel veroorzaakt diarree. Zorg daarom dat je steeds in de buurt van een toilet bent. Vanaf 22.00 uur mag je niet meer eten, drinken of roken en geen tanden poetsen.

Pleinvue en het gebruik

Je hebt een recept voor het laxeermiddel Pleinvue gekregen. Je kunt dit met het recept ophalen bij de apotheek. Pleinvue is een drank die ervoor zorgt dat de darmen leeg gespoeld worden. Op de voorgeschreven tijden (hieronder vermeld) doe je de inhoud van zakje A en zakje B in een kan en voeg je een liter kraanwater toe. Je roert de oplossing tot het poeder geheel is opgelost. Dit kan 5 minuten duren. Na verloop van tijd zul je misschien vrij plotseling naar het toilet moeten. Je kunt daarom het beste in de buurt van het toilet blijven.

Instructies

Vanaf ...................................... is de voorbereiding als volgt:

Lege darmen
Om het onderzoek goed te kunnen uitvoeren, moet je dikke darm helemaal leeg zijn.

Wij vragen je om 3 dagen voor het onderzoek géén grof volkorenbrood en fruit met pitjes (o.a. kiwi, druiven, aardbeien, noten, zaden) te eten. Deze pitjes kunnen namelijk in je darmen achter blijven en de coloscoop verstoppen.

Wat je NIET mag eten:

  • Grof volkorenbrood, brood met pitjes/zaden, crackers of beschuit met pitten/zaden en muesli(repen).
  • Fruit met schil en/of pitjes zoals: kiwi, druiven, aardbeien, citrusvruchten, bramen, sinaasappel, grapefruit, mandarijn, gedroogd fruit en bessen.
  • Groenten: tomaten, peulvruchten, mais, salades, prei en ui.
  • Overige voedingsmiddelen zoals: bonen, linzen, quinoa, cruesli, pinda’s en noten.
  • Volkoren en meergranenpasta, zilvervliesrijst.

Wat je WEL mag eten:

  • Wit en lichtbruin brood.
  • Hagelslag, chocoladepasta, honing, stroop en jam zonder pitjes.
  • Fruit zonder schil en / of pitjes zoals appel, peer, banaan en meloen.
  • Gekookte groenten zoals: bloemkool, broccoli, wortelen en bieten.
  • Aardappelen, witte rijst en pasta.
  • Mager zacht vlees of vis zoals kipfilet of witvis.

Wanneer je reeds in het ziekenhuis bent opgenomen zal de verpleegkundige van de afdeling de voorbereiding begeleiden. Als je op de poli wordt behandeld heb je een recept voor Pleinvue (laxeermiddel) meegekregen. Als je deze informatie via de post krijgt toegestuurd is het recept voor het laxeermiddel ingesloten. Je kunt het laxeermiddel met het recept bij de apotheek ophalen.

Let op: voor de tijden van inname van de Pleinvue dien je je te houden aan de instructies van deze informatie en NIET aan de bijsluiter die je van de apotheek hebt gekregen!

Waarom is een schone darm zo belangrijk?
Het is belangrijk dat de darm goed schoon is zodat het slijmvlies grondig kan worden onderzocht en zelfs de kleinste afwijkingen in het weefsel worden gezien. Wanneer de dikke darm van binnen nog vies is, is het zicht in de darm slecht en dit bemoeilijkt het onderzoek. De arts kan dan beslissen om het hele onderzoek, na betere darmreiniging, opnieuw te doen.

Dieet en laxeermideel - op de dag vóór het onderzoek

Datum: ......................................

  • Start de dag met een licht ontbijt (bijvoorbeeld: twee beschuitjes of een witte of lichte boterham met mager beleg zoals rookvlees, 20+, of 30+ kaas, kipfilet, magere ham of vruchtenhagel). Je mag hierbij een kop thee drinken.
  • Om 12:00 uur ’s middags mag je een laatste lichte maaltijd eten (bijvoorbeeld: twee beschuitjes of een witte of lichte boterham met beleg). Je mag hierbij heldere drank drinken.
  • Vanaf 15:00 uur mag je tot na het onderzoek geen vast voedsel meer eten. Drink vanaf nu alleen nog maar heldere dranken zoals water, thee, appelsap of bouillon. Hoe meer je drinkt, hoe schoner de darm. Let op: drink geen koffie of melkproducten!
  • Om 18:00 uur start je met de eerste laxeerdosis.

Laxeerdosis 1

  1. Los de inhoud van sachet met dosis 1 op in 500 ml water. Drink tussen 18:00 uur en 19:30 uur de 1e dosis Pleinvue rustig met kleine slokjes op, afgewisseld met ten minste 1 liter water of andere heldere vloeistof.
  2. Na 19:30 uur mag je heldere vloeistof blijven drinken tot de volgende dosis Pleinvue. Hoe meer je drinkt, hoe schoner de darm.
Figuur 2

Dieet en laxeermiddel - op de dag van het onderzoek

Datum: ......................................

Laxeerdosis 2

  1. Start om ...................................... uur (tenminste 4 uur voor coloscopie) met een kopje warme, heldere thee voor je de tweede dosis Pleinvue inneemt. Dit helpt tegen eventuele misselijkheid.
  2. Daarna los je dosis 2 (twee sachets) op in 500 ml water.
  3. Drink de oplossing in 1,5 uur rustig met kleine slokjes op, afgewisseld met tenminste 1 liter heldere drank.
  4. Vanaf ...................................... uur mag je niets meer drinken (2 uur voor het onderzoek).

Heb je een dubbele voorbereiding?
Heeft de arts of verpleegkundige tijdens het intakegesprek afgesproken dat een dubbele voorbereiding nodig is? Start dan met laxeerdosis 1 en 2 op de dag vóór het onderzoek. Op de dag van het onderzoek drink je laxeerdosis 1 van de extra verpakking 4 uur voor het onderzoek.

Twee uur voor het onderzoek
De 2 uur voor het onderzoek mag je niets meer drinken. Heldere gezeefde bouillon mag je tot 6 uur voor het onderzoek drinken. De andere heldere dranken tot 2 uur van tevoren.

Neem je eigen medicatie direct na het drinken van de laatste drank in, uiterlijk 2 uur voor het onderzoek. Vanaf 2 uur voor het onderzoek mag je ook niet meer drinken of roken.

Wanneer is de voorbereiding klaar?
De voorbereiding is klaar wanneer je ontlasting helder is na het drinken van Pleinvue en heldere vloeistoffen (figuur 2). Is dit niet het geval? Neem dan contact op met de functieafdeling waar het onderzoek plaatsvindt.

Let op: Na de inname van de eerste dosis Pleinvue kan je ontlasting al helder zijn. Toch moet je altijd de tweede halve liter Pleinvue op de dag van het onderzoek drinken, omdat de ontlasting ’s nachts weer minder helder wordt door voedingsresten en verteringssappen.

Beeld met wanneer de ontlasting de juiste kleur heeft om te starten met de coloscopie
Figuur 2

Tips bij het drinken van Pleinvue

  • Drink Pleinvue langzaam en neem kleine slokjes. Dit voorkomt de kans dat je misselijk wordt.
  • Drink Pleinvue gekoeld.
  • Drink afwisselend. Wissel het drinken van Pleinvue af met kleine slokjes van een andere heldere vloeistof, bijvoorbeeld thee, ijsthee of water.
  • Eventueel kun je een bidon met afsluitbare drinktuit gebruiken om te voorkomen dat je de vloeistof te snel inneemt.
  • Om de smaak tussendoor weg te krijgen kun je sorbitolvrije kauwgom gebruiken.
  • Drink Pleinvue met een rietje.

Bewegen

Naast het voedingsadvies en het drinken van het laxeermiddel is het belangrijk om, indien mogelijk, zoveel mogelijk in beweging te blijven door bijvoorbeeld te wandelen. Bewegen zorgt er namelijk voor dat je darmen ook gaan bewegen en hierdoor zal de ontlasting sneller en makkelijker op gang komen.

Word je opgenomen in het ziekenhuis voor de voorbereiding? Zorg er dan voor dat je schoenen en eventuele hulpmiddelen om te lopen meeneemt.

Gebruik je medicijnen of heb je een van deze aandoeningen?

Medicijnen

Het is altijd verstandig om je arts/verpleegkundige te vertellen welke medicijnen je gebruikt. Soms worden tijdens de coloscopie kleine ingrepen verricht, zoals het wegnemen van een poliep of een stukje weefsel voor een biopsie. Als je bloedverdunnende middelen gebruikt kan er een bloeding optreden. Eén week voor de coloscopie dienen ijzertabletten gestaakt te worden. Overleg vooraf met je arts als je deze middelen gebruikt.

Als je antistolling (bloedverdunners) gebruikt
De volgende bloedverdunner …………………………………………………………………

  • Bloedverdunner hoeft niet gestaakt te worden.
  • Bloedverdunner ……………… dagen voor het onderzoek niet innemen.
    Vanaf ……… - ……… - ………
  • De volgende bloedverdunner ……………………………… 5 dagen van te voren vervangen voor: ………………………………
    Vanaf ……… - ……… - ……… Let op: je krijgt hiervoor een recept.
  • Neem contact op met de trombosedienst. Zij bespreken het beleid. Let op: een dag voor het onderzoek dient er een P-INR geprikt te worden.
  • Het beleid ten aanzien van antistolling wordt met je besproken op de polikliniek.

Als je plasmedicatie (diuretica) gebruikt
De volgende medicatie ……………………………………………………………………………

  • Medicatie een dag vóór het onderzoek én op de ochtend van het onderzoek niet innemen.
  • De volgende medicatie op de ochtend van het onderzoek niet innemen: ………………………………………

Heb je Diabetes Mellitus (suikerziekte)?
Voor mensen met Diabetes Mellitus (suikerziekte) gelden extra maatregelen om ontregeling te voorkomen van de Diabetes Mellitus rondom het onderzoek.

In overleg met de MDL-verpleegkundige verwijzen wij je naar de informatie Diabetesregulatie rondom coloscopie.

Gebruik je een thuisapparaat voor het bepalen van je bloedsuikerwaarde? Neem dit apparaat dan, inclusief teststrips, mee naar je afspraak op onze afdeling.

Wat gebeurt er tijdens een VCE-procedure?

Na alle voorbereidingen ben je klaar om met het onderzoek te beginnen. Dit ziet er als volgt uit.

  • Je meldt je op de afgesproken tijd op de functie-afdeling (route 9).
  • Hier ontbloot je je bovenlichaam en waar nodig worden eventuele borstharen weggeschoren.
  • Vervolgens krijg je een aantal elektrodes op je buik/borst, waarna je de capsule met enkele slokken water inneemt. De capsule lijkt op een grote vitaminepil en bestaat onder andere uit een camera en een lichtbron. De capsule beweegt zich op een natuurlijke wijze door het maag-darmkanaal. De capsule maakt drie foto’s per seconde tijdens de procedure van 12 uur. Deze foto’s worden opgenomen en vastgelegd in het kastje dat verbonden is met de elektrodes. Het kastje wordt via een schouderriem bevestigd.
  • Daarna wordt er een een laptop op het kastje aangesloten om te controleren of de capsule goed signaal geeft. Als dat zo is mag je naar huis.
  • Laat geen MRI-onderzoek toe, zolang de capsule nog in je lichaam is. Dit duurt ongeveer 24-73 uur.
  • Doe thuis geen oefeningen en til geen zware dingen op. Wél kun je de normale dagelijkse activiteiten doen, behalve zware inspanningen.
  • Blijf vooral niet de hele dag stil zitten of liggen maar wissel de activiteiten af.
  • Zorg ervoor dat de apparatuur en elektrodes niet nat worden (dus niet douchen, in bad, zwemmen of in de sauna).
  • Bevestig een elektrode zo snel mogelijk weer, als deze loslaat of maak deze met de reserveplakker vast.
  • Ga voorzichtig met de apparatuur om.

Eten en drinken op de onderzoeksdag
Volgens onderstaand schema moet je weer gaan drinken en later op die dag ook eten.

  • Drink vanaf de start van het onderzoek elk uur 1 glas water (8.30 uur).
  • 2 uur na de start van het onderzoek mag je thee (zonder melk) drinken (10.30 uur).
  • 4 uur na de start van het onderzoek mag je een lichte lunch gebruiken, dat wil zeggen dat je een kop thee of bouillon met een cracker of een beschuitje mag eten. Gebruik geen kaas! (12.30 uur).
  • 6 uur na de start van het onderzoek mag je weer gewoon eten en drinken (14.30 uur).
  • 12 uur na de start van het onderzoek gaat het kastje vanzelf uit en kun je de apparatuur afkoppelen (20.30 uur). Hoe je dit moet doen, wordt duidelijk tijdens de aansluitprocedure. De capsule is dan niet meer geactiveerd. Vanaf dat moment kun je weer leven zoals je gewend was.

Na het onderzoek

  • De volgende morgen moet de apparatuur weer ingeleverd worden op de functieafdeling (route 9). Dit hoef je niet per se zelf te doen.
  • Na inlevering wordt het kastje uitgelezen op de computer en de foto’s worden door een MDL-arts (maag/darm/lever-arts) bekeken en beoordeeld.
  • De capsule verlaat het lichaam binnen enkele dagen via de normale weg met de ontlasting.
  • De uitslag van het onderzoek krijg je tijdens het volgende polikliniek bezoek van je behandelend specialist.

Het onderzoek in het kort

Na een goede voorbereiding thuis word je op de functieafdeling om 8.15 uur op een kastje aangesloten en neem je de videocapsule in. Deze maakt twaalf uur lang foto’s, die het kastje registreert. Na die twaalf uur ontkoppel je het kastje zelf. De volgende morgen moet de apparatuur weer ingeleverd worden op de functieafdeling. Je mag de apparatuur zelf inleveren, maar je kunt ook iemand anders vragen om het voor je te doen. Het onderzoek start dus in het ziekenhuis en je maakt het thuis af.

Mogelijke complicaties

Complicaties zijn vrij zeldzaam bij de VCE-procedure. Neem echter zo snel mogelijk contact op als je één van de volgende symptomen hebt:

  • Slikproblemen;
  • Pijn achter het borstbeen;
  • Pijn in de buik;
  • Koorts boven de 38°C.

Je kunt hierover bellen met de functie-afdeling, telefoonnummer:
040 - 286 48 33.

Heb je nog vragen?

Deze informatie is niet bedoeld als vervanging van mondelinge informatie, maar als aanvulling daarop. Hierdoor is het mogelijk alles nog eens rustig na te lezen.

Heb je nog vragen over het onderzoek, neem dan contact op met de functie-afdeling, telefoonnummer: 040 - 286 48 33.

Met medische vragen kun je terecht bij je behandelend specialist.

LET OP: Graag deze informatie meenemen naar de functieafdeling op de dag van het onderzoek, dan kan de informatie in deze folder eventueel nog mondeling worden toegelicht.