Echografie en biopsie van de prostaat

Binnenkort word je verwacht voor een inwendig echografisch onderzoek van de prostaat. Bij een inwendige echografie wordt via de anus de vorm van de prostaat goed in beeld gebracht. Sommige afwijkingen kunnen worden waargenomen en het volume van de prostaat kan worden gemeten.

De prostaat is een geslachtsklier die normaal ongeveer de grootte heeft van een kastanje. Deze klier dient voor de productie van zaadvloeistof en bevindt zich aan de onderzijde van de blaas, daar waar de blaas overgaat in de plasbuis.

Vergroting van de prostaat kan leiden tot plasproblemen. Vaak is deze vergroting goedaardig. Verder is het mogelijk dat de prostaat ontstoken is of dat er sprake is van een kwaadaardig gezwel.

Voorbereiding

• Voor het onderzoek is het van belang dat de blaas niet helemaal leeg is. Daarom word je verzocht 1 uur voorafgaande aan het onderzoek niet meer te plassen.
• Als je uroloog je heeft verteld dat er biopten genomen worden, krijg je een recept voor antibiotica. Gebruik hiervan staat op het recept.
• Wil je tevoren melden als je bloedverdunnende medicijnen gebruikt? Deze dienen in de regel ruim van te voren in overleg met je arts te worden gestopt. Als je bij de trombosedienst bekend bent, moet je bij hen doorgeven als je stopt met de bloedverdunnende medicijnen.

De echografie

Het onderzoek vindt poliklinisch plaats en duurt ongeveer 5 minuten. Echografie is niet pijnlijk. Je wordt gevraagd je onderkleding en schoenen uit te doen. Het onderzoek vindt plaats in zijligging of in rugligging met opgetrokken knieën. Na het aanbrengen van glijmiddel wordt door de uroloog de echokop/echosonde via de anus ingebracht. Het is belangrijk de sluitspier goed te ontspannen, dan kan het onderzoek ook bij kloofjes of aambeien pijnloos verlopen. Via de sonde zijn de prostaat en zaadblaasjes te zien op een televisiescherm.

Prostaatbiopsie

In sommige gevallen is een echografie niet voldoende. Dan is aanvullend onderzoek nodig om te zien wat er aan de hand is. Het kan dan nodig zijn om stukjes weefsel van de prostaat te laten onderzoeken. Dit gebeurt door een biopsie.

Hierbij neemt de arts met een holle naald stukjes weefsel weg die hij op geleide van de echografie in de anus brengt. Met een “biopsiepistool” worden er meestal 6 tot 16 biopten genomen. Het “schieten” van het biopsiepistool hoor je als een duidelijke “klik”. Om infecties te voorkomen is het nodig dat je voor het onderzoek antibiotica inneemt. Dit aanvullend onderzoek duurt ongeveer 10 minuten.

Na het onderzoek

Na het onderzoek kun je meteen naar huis. Wij adviseren je om niet zelf naar huis te rijden. Regel daarom vooraf iemand die je na het onderzoek naar huis kan brengen.

Nazorg

Direct na het onderzoek

• Door de biopten kun je mogelijk bloed plassen, dit is niet erg. Door gedurende de dag ongeveer twee liter  water of thee te drinken. Hierdoor wordt de urine meestal minder bloederig.
• Tot 6 weken na het onderzoek kan er ook bloed bij de ontlasting en sperma zitten. Dit is onschuldig en verdwijnt vanzelf.

Leefregels
De volgende leefregels worden geadviseerd:

• De dag na de ingreep mag je je werkzaamheden hervatten.
• Je mag de eerste drie dagen na het onderzoek geen alcohol drinken. Dit heeft een nadelig effect op de bloedstolling.
• Het is beter de eerste twee weken na de biopsie niet te fietsen. De voorgenomen rust zorgt voor een betere genezing wat helpt om complicaties zoals bloedingen te voorkomen.

Wanneer neem je contact op?

In de onderstaande gevallen dien je direct telefonisch contact met ons op te nemen:

• Na een biopsie kan een lichte temperatuursverhoging optreden. Als je echter koorts krijgt (boven 38,5 graden (graag Celsius teken), moet je de uroloog dezelfde dag nog waarschuwen. Je zult dan met aanvullende antibiotica worden behandeld.
• Als je urine zeer bloederig is.
• Wanneer het bloeden langer dan een week aanhoudt.
• Als je via de anus veel bloed verliest.
• Als je pijn ervaart bij het plassen en je denkt een blaasontsteking te hebben.

Je kunt in voorkomende gevallen tijdens kantoortijd contact opnemen met:
de polikliniek urologie, telefoon 040 - 286 48 65.

Buiten kantoortijden kun je contact opnemen met:
de spoedeisende hulp (SEH), telefoon: 040 - 286 48 34.
Let op: Het is niet de bedoeling dat je contact opneemt met de Spoedpost of huisartsenpost.

De uitslag

De uitslag van de echografie krijg je meteen te horen. Als ook een biopsie is verricht, duurt het 10 tot 14 dagen voordat we de uitslag hebben van het te onderzoeken weefsel. Om de uitslag met de arts te bespreken krijg je een vervolgafspraak op de polikliniek. Ook zal je arts dan mogelijke behandelingen met je bespreken.

Ziekte of verhindering

Als je door ziekte of een andere reden verhinderd bent je afspraak na te komen, neem dan zo snel mogelijk contact op met de polikliniek urologie. In je plaats kan dan een andere patiënt geholpen worden.

Heb je nog vragen?

Deze informatie is niet bedoeld als vervanging van de mondelinge informatie, maar als aanvulling hierop. Hierdoor is het mogelijk alles nog eens rustig na te lezen. 

Heb je nog vragen over het onderzoek, neem dan contact op met de polikliniek urologie, telefoon 040 - 286 48 65.
Met medische vragen kun je terecht bij je behandelend specialist.