Rechten en plichten ouders en kinderen bij ziekenhuisopname
Opgenomen worden in een ziekenhuis is een ingrijpende ervaring voor een kind. Dat geldt voor kinderen van alle leeftijden, ook voor baby's. Soms raken zij totaal uit balans. Zelfs kinderen die thuis makkelijk en meegaand zijn, gedragen zich in een ziekenhuis vaak heel anders. Dit kan verschillende oorzaken hebben: de kinderen zijn bang voor pijn, worden angstig door de vreemde omgeving of zijn van streek omdat zij van hun ouders worden gescheiden. Daarom is het van belang dat ouders bij hun kinderen in het ziekenhuis blijven.
Informatie
De wet schrijft voor dat een arts voor een behandeling of een onderzoek de toestemming van de ouders nodig heeft. Daaruit vloeit voort dat ouders recht hebben op alle informatie die nodig is om een weloverwogen beslissing te kunnen nemen. Gaat het om een kind van twaalf jaar of ouder dan is behalve de toestemming van de ouders ook die van het kind vereist. Kinderen hebben eveneens recht op informatie, los van het gegeven of zij al dan niet twaalf jaar oud zijn. Naar gelang de leeftijd van het kind of naarmate een kind meer heeft meegemaakt, doen ouders en hulpverleners er goed aan ook naar de mening van het kind zelf te luisteren.
De relatie tussen een patiënt en een arts of andere hulpverlener hoort gebaseerd te zijn op wederzijds vertrouwen. Meestal is dat ook zo. Tegelijk wordt deze relatie geregeld door een aantal wettelijke bepalingen. Dat gebeurt in de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst, kortweg aangeduid als de WGBO. Deze wet heeft niet alleen betrekking op volwassenen. Er zijn ook de rechten in vastgelegd van het kind als patiënt. In de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst, ook wel patiëntenwet genoemd, zijn onder andere de rechten van de patiënt opgenomen zoals:
Recht op informatie
De arts probeert je zo goed mogelijk antwoord te geven op jouw vragen over gezondheid, ziekte en/of behandeling. Daarnaast is hij\zij verplicht je te informeren wanneer hij een onderzoek of behandeling voorstelt. Het is de bedoeling dat je met behulp van deze informatie zelf bepaalt of je een onderzoek of behandeling wilt ondergaan. Het is dus in jouw belang te laten weten wat voor jou niet duidelijk is.
Rechten op inzage of afschrift medische gegevens
Rechten op inzage of afschrift medische gegevens. In het medisch dossier worden al je gegevens vastgelegd. Je hebt het recht te weten wat er over jou genoteerd staat. Hiervoor kun je een schriftelijk verzoek indienen om inzage of een afschrift van deze gegevens. Meer informatie over het opvragen van je medische gegevens lees je hier.
Recht op aanvulling of correctie gegevens
Wanneer je in je medisch dossier zaken tegenkomt die naar jouw mening niet kloppen of waarmee je het niet eens bent, kun je dit laten opnemen in het dossier. Verder heb je het recht administratieve feiten te laten corrigeren. Verzoek om aanvulling of correctie kun je kenbaar maken met het aanvraagformulier, ook te verkrijgen bij het patiëntenservicebureau. Aan dit verzoek zijn geen kosten verbonden. Patiënten rechten zijn vastgesteld in de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst. De wet onderscheidt drie leeftijdsgroepen: tot 12 jaar, van 12 tot 16 jaar en vanaf 16 jaar. Voor iedere groep gelden aparte regels.
Kinderen tot 12 jaar
Kinderen tot 12 jaar mogen niet zelf beslissen. Dat doen de ouders voor hen. Tot 12 jaar is het kind in de gezondheidszorg afhankelijk van de ouders en de hulpverleners.
Het belang van het kind gaat echter altijd boven de wens van de ouders.
Recht op informatie
Zowel het kind als de ouders hebben recht op informatie. Het kind krijgt uitleg op een voor hem begrijpelijke manier. De ouders krijgen volledige informatie.
Toestemming voor de behandeling
De ouders moeten toestemming geven voor onderzoek en behandeling van hun kind. Zij zullen de mening van hun kind bij de beslissing betrekken. In acute situaties waarin niet handelen gevaarlijk is voor het kind, mag de hulpverlener wel zonder toestemming van de ouders handelen. De hulpverlener is dan nog niet in de gelegenheid geweest om toestemming aan de ouders te vragen.
Toestemming weigeren
De ouders kunnen een medische behandeling weigeren. De hulpverlener mag dan alleen behandelen als het kind anders in gevaar komt. Hij kan dan een maatregel van de kinderbescherming vragen om de vereiste toestemming te krijgen. Het kind mag niet zelf een behandeling weigeren die de ouders en de hulpverlener noodzakelijk vinden. Alleen bij uitzondering zal de hulpverlener een weigering van het kind volgen.
Inzage in het patiëntendossier
De ouders hebben recht op inzage in het dossier van hun kind. Zij kunnen ook een kopie krijgen van het dossier of van een gedeelte daarvan. Inzage zal meestal samen met de hulpverlener plaatsvinden. Wanneer inzage of de kopie niet in het belang van het kind zijn, mag de hulpverlener dit weigeren.
Kinderen van 12 tot 16 jaar
Kinderen in de leeftijd van 12 tot 16 jaar kunnen alleen behandeld worden als zij én hun ouders daar toestemming voor geven.
Recht op informatie
Zowel het kind als de ouders hebben recht op volledige informatie. De ouders hebben alleen recht op volledige informatie als het in het belang van het kind is. De hulpverlener moet de informatie zo geven dat het kind het kan begrijpen.
Toestemming voor de behandeling
Zowel het kind als de ouders moeten toestemming geven voor onderzoek en behandeling. In acute situaties waarin niet behandelen gevaarlijk is voor het kind, mag de hulpverlener wel zonder toestemming van de ouders handelen.
Het kind wil wel en de ouders mogen het niet weten
Als het kind niet wil dat zijn ouders geïnformeerd worden, kunnen de ouders ook geen toestemming geven. De hulpverlener zal eerst proberen het kind te overtuigen om zijn ouders er toch bij te betrekken. Wil het kind dat echt niet, dan moet de hulpverlener inschatten hoe goed het voor zichzelf kan beslissen. Vertrouwt hij het kind daarin, dan kan hij behandelen zonder de ouders te informeren.
Het kind wil niet, de ouders wel
Wanneer een kind de behandeling niet wil, kan niemand die afdwingen. Het maakt niet uit of de ouders de behandeling wel wensen. De hulpverlener moet er dan van overtuigd zijn dat het kind de gevolgen van zijn beslissing kan overzien.
Aanwezigheid bij behandeling
De ouders mogen bij de behandeling van hun kind aanwezig zijn. Het kind kan vragen of de ouders weg willen gaan of de hulpverlener kan het kind apart nemen.
Inzage in het patiëntendossier
Zowel de ouders als het kind kunnen inzage in het patiëntendossier krijgen. Zij kunnen ook een kopie krijgen van het dossier of van een gedeelte daarvan. Inzage zal meestal samen met de hulpverlener plaatsvinden. Wanneer inzage niet in het belang van het kind is, mag de hulpverlener de inzage weigeren. Het kind kan bezwaar maken tegen inzage door de ouders. Wanneer de hulpverlener het kind in staat acht daarover te beslissen, zal hij de ouders geen inzage verlenen. Als het kind alleen om inzage in zijn dossier vraagt, zal de hulpverlener dat moeten toestaan.
Geheimhouding
Een kind kan de hulpverlener verzoeken zijn ouders niet in te lichten. Wanneer de hulpverlener het kind in staat acht daarover te beslissen, zal hij dit verzoek respecteren.
Jongeren vanaf 16 jaar
Vanaf 16 jaar mogen jongeren zelf beslissingen nemen over hun medische behandeling. Zij hebben dezelfde patiënten rechten als volwassenen.
Het recht op informatie
Een jongere heeft recht op volledige informatie. De ouders krijgen die informatie niet meer, tenzij de jongere daar uitdrukkelijk toestemming voor geeft.
Toestemming voor de behandeling
Een jongere geeft zelf toestemming voor een behandeling. Toestemming van de ouders is niet meer nodig. In acute situaties mag de hulpverlener behandelen zonder dat de jongere zijn toestemming heeft gegeven.
Toestemming weigeren
Een jongere mag een bepaalde behandeling weigeren. De hulpverlener dient de mening van de jongere te respecteren.
Aanwezigheid bij de behandeling
De ouders mogen niet meer standaard bij de behandeling van hun kind aanwezig zijn. Zij kunnen dit niet afdwingen. Als de jongere het op prijs stelt, mogen ze er uiteraard wel bij zijn
Inzage in het patiëntendossier
Een jongere kan zelf inzage in zijn patiëntendossier vragen. Hij heeft daarvoor geen toestemming van zijn ouders nodig. Inzage zal meestal samen met de hulpverlener plaatsvinden. Hij kan een kopie krijgen van het dossier of van een gedeelte daarvan. De ouders hebben geen recht dit dossier in te zien, tenzij hun kind hiermee instemt.
Opvang van klachten
De behandeling van klachten wordt in het Anna ziekenhuis als een serieuze zaak gezien. Er zijn diverse mogelijkheden voor de opvang van je klacht, zowel binnen als buiten het ziekenhuis. Je kunt je klacht rechtstreeks overbrengen aan degene op wie de klacht betrekking heeft. Als je dat liever niet doet, kun je de klacht ook uiten aan een andere hulpverlener. Mocht je je klacht liever voorleggen aan een meer onpartijdig persoon, dan kun je terecht bij de klachtenfunctionaris. Daarnaast is het mogelijk de klacht voor te leggen aan de onafhankelijke klachtencommissie van het Anna ziekenhuis.
Een folder van een klachtenregeling is verkrijgbaar via de verpleegkundige van de afdeling. Meer informatie lees je hier.
Stichting Kind en Ziekenhuis
Stichting Kind en Ziekenhuis wil het welzijn van het kind bevorderen voorafgaand aan, tijdens en na een ziekenhuisopname. Je kunt contact met de stichting opnemen als je informatie wilt over bijvoorbeeld ouderparticipatie, de voorbereiding van het kind op de opname, rooming-in enz.
Stichting Kind en Ziekenhuis
Churchilllaan 11, 3527 GV Utrecht
Telefoon 085 - 0201265
Handvest Kind en Ziekenhuis
-
Kinderen worden niet in het ziekenhuis opgenomen als de zorg die zij nodig hebben in dagbehandeling of poliklinisch kan worden verleend.
-
Kinderen hebben het recht hun ouders of verzorgers altijd bij zich te hebben
-
Ouders wordt accommodatie en de mogelijkheid tot overnachting naast het kind aangeboden zonder dat daar kosten voor in rekening worden gebracht. Ouders worden geholpen en gestimuleerd bij het kind te blijven en deel te nemen aan de verzorging en de verpleging van het kind.
-
Kinderen en ouders hebben recht op informatie. De informatie wordt aangepast aan de leeftijd en bevattingsvermogen van het kind. Maatregelen worden genomen om pijn, lichamelijk ongemak en emotionele spanning te verlichten.
-
Kinderen en ouders hebben het recht op alle informatie die noodzakelijk is voor onderzoeken, ingrepen en behandelingen. Kinderen worden beschermd tegen overbodige behandelingen en onderzoeken en tegen oneigenlijk gebruik van persoonlijke gegevens.
-
Kinderen hebben het recht op mogelijkheden om te spelen, zich te vermaken en onderwijs te genieten al naar gelang hun leeftijd en lichamelijk conditie. Kinderen hebben recht op verblijf in een stimulerende, veilige omgeving waar voldoende toezicht is en die berekend is op kinderen van alle categorieën.
-
Kinderen worden in het ziekenhuis gehuisvest en verzorgd samen met kinderen in dezelfde leeftijd- en/of ontwikkelingsfase. Er bestaat geen leeftijdsgrens voor bezoekers.
-
Kinderen worden behandeld en verzorgd door medisch, verpleegkundig en ander personeel dat speciaal opgeleid is om kinderen te behandelen en te verzorgen en dat daarnaast beschikt over kennis en ervaring die hen in staat stelt tegemoet te komen aan de emotionele noden van het kind en het gezin.
-
Kinderen hebben het recht op verzorging en behandeling door zoveel mogelijk dezelfde personen die onderling optimaal samenwerken.
-
Kinderen hebben het recht met tact en begrip te worden benaderd en behandeld. Hun privacy wordt gerespecteerd.
Tot slot
Mocht je nog vragen hebben dan kun je altijd bellen. Kinder-jeugdafdeling: 040 286 41 70.
